Güçlü ya da Güçsüz Olamama Durumu

Burçin Nilay Kalınbayrak

Hava Altun, Ozan Bilginer, Aslı Işıksal, Funda Susamoğlu ve Seval Şener’in bir süredir devam ettikleri “Benden Güçlü” toplantılarının bir sonucu olarak 8 Haziran –  9 Temmuz 2018 tarihleri arasında Siyah Beyaz’da aynı isimle düzenledikleri sergi, Güncel Sanat Arşivi tarafından “Sergi Hikayeleri” projesi olarak arşivlenmektedir. Proje kapsamında, serginin kurulumundan kapanışına kadar sergiyle ilgili tüm süreçler kayıt altına alınarak serginin hikayesi oluşturulmaktadır. Bu açıdan, “Benden Güçlü”nün hikayesi; Kurulum, Açılış, Sergi Turu, İşler ve Kapanış olmak üzere beş bölümden meydana gelmektedir.

Birinci bölüm, serginin iki gün süren kurulum sürecini anlatmaktadır. Kurulumun 7 Haziran’daki ilk gününde Aslı Işıksal ve Funda Susamoğlu işlerini yerleştirmeye başlamış; kurulumun ikinci günü olan 8 Haziran’da ise Havva Altun, Seval Şener ve Ozan Bilginer de onlara katılarak kurulumu tamamlamışlardır. İkinci bölümde sergi hikayesi, açılış akşamı ile devam etmektedir. Açılış, kurulumun tamamlandığı 8 Haziran’da gerçekleşmiş; açılış akşamı sergi mekanını dolduran kalabalık dışarıya taşarken serginin etkisi, Siyah Beyaz’ın bahçesine yayılmıştır. Akşamın sonlarına doğru Siyah Beyaz’ın geleneksel makarna ikramı eşliğinde sanatçılar ve dostlar, “Benden Güçlü” vasıtasıyla gerçekleşen bu karşılaşmanın ne kadar sıcak olduğundan bahsetmiştir. Hikayenin üçüncü bölümü, 20 Haziran’da gerçekleşen sergi turundan oluşmaktadır. Sanatçıların ve izleyicilerin katılımıyla gerçekleşen sergi turu, her sanatçının kendi alanını ve işlerini anlattığı, sorulara ve katılıma açık konuşmalarla tamamlanmıştır.

Dördüncü bölüm, hikayenin temelini oluşturan işlerden oluşmaktadır. Sergideki işler hem birbirleriyle hem de mekanla kurdukları ilişki bakımından incelenmiştir. İşlerin yerleştiriliş biçimine bakıldığında, sergi mekanında her sanatçının, kendi kişisel alanını oluşturduğu görülmektedir. Bununla birlikte, her sanatçının işi, diğer sanatçının işiyle etkileşim halinde var olmaktadır. Bu anlamda işler, tek başlarına oldukları kadar diğer sanatçıların işleriyle birlikte de güçlü durduklarını göstermektedir.

Bu açıdan, Aslı Işıksal’ın seramik tozundan heykelleri, Funda Susamoğlu’nun seramikleriyle yan yana dururken ikisinin işleri de kendilerinden güçlü olana, doğaya ya da insana karşı duruşu ya da duramayışı içlerinde birlikte saklamaktadır. Örneğin, Aslı Işıksal’ın denizini dalgalandıran, kendi sureti olan heykellerinden birinin eteklerini uçuran ya da diğerinin kağıtlarını savuran rüzgar; Funda Susamoğlu’nun “Yarı Canlı”sını, yerleştirildiği pencerenin ardındaki ağacın yapraklarına dokunarak yarattığı ışık oyunlarıyla canlı tutmaktadır. İzleyicinin rüzgarı ise Ozan Bilginer’in işlerini yavaş yavaş ortaya çıkarırken Havva Altun’un evini saran alevleri söndürebilecek kadar güçlüdür ya da tam tersi Seval Şener’in mumlarının alevini ancak titretebilecek kadar kırılgan ve temkimli. Bu yüzden de serginin dile getirdiği “güçlü ya da güçsüz, tek bir konumda kalınamayacağı fikri” her alanda hissedilmektedir.

Son bölüm ise, serginin kapanışına dair bir video içermektedir. Bir serginin kurulumu kadar kapanışı ve eserlerin toplanışı da serginin izleyiciler tarafından görülmeden önce ve görüldükten sonra izleyiciler kadar sanatçıların da bakış açısını zenginleştiren bir süreçtir. Çünkü sergi artık görülmüştür ve bir şekilde hem sanatçıların hem izleyicilerin zihinlerinde bir yer edinmiştir.

Sergi 9 Temmuz’a kadar Siyah Beyaz’da görülebilir. Serginin hikayesini ise aşağıdaki video ve fotoğraflarla Güncel Sanat Arşivi’nde istediğiniz zaman izleyebilirsiniz.

“Hayatta kalma pratiği kendimizi bir kenara bırakmaya, artık kahramanların sahneyi terk ettiği , “yarı canlı” bir hale sürükler. Sergi, avlanırken av olunan, planların çöktüğü, dürtülerin aklın önüne geçtiği bireysel bir çöküşe sahne olurken, durumu baş edilebilir hale getirmekle uğraşır. Topluca şahit olduğumuz sahnede, güçlü veya güçsüz tek bir konumda kalınamayacağı fikri akılda tutulmaktadır.”

1. Bölüm: Kurulum

“Benden Güçlü”nün kurulumu, 7-8 Haziran 2018 tarihinde Havva Altun, Ozan Bilginer, Aslı Işıksal, Funda Susamoğlu ve Seval Şener tarafından gerçekleştirildi. Kurulumda Fulya Sade, Sera Sade, Sara Adıbelli ve tüm Siyah Beyaz ekibi de sanatçılarla birlikteydi.

Kurulumun ikinci günü fotoğrafları için Galeri Siyah Beyaz’a teşekkürler.

2. Bölüm: Açılış

“Benden Güçlü”nün açılışı, 8 Haziran 2018 tarihinde gerçekleşti. Açılış akşamının sonunda Sera Sade ve Benden Güçlü ekibi adına Ozan Bilginer’in yaptıkları konuşmalardan, “Benden Güçlü” sergisiyle karşılaşan bu insanların, yeni bir alanın ötesinde sıcacık bir yuva içerisinde bir araya geldikleri anlaşılıyordu.

Açılış fotoğrafları için Siyah Beyaz’a teşekkürler.

3. Bölüm: Sergi Turu

“Benden Güçlü” sergi turu, Havva Altun, Ozan Bilginer, Aslı Işıksal, Funda Susamoğlu ve Seval Şener’in katılımıyla 20 Haziran 2018 tarihinde gerçekleşti. Her sanatçı, işlerini kavramsal ve biçimsel olarak izleyicilere aktarmaya çalışırken izleyicilerin özellikle malzeme ve teknikle ilgili soruları yeni tartışma konularını ortaya çıkardı.

4. Bölüm: İşler

Dördüncü bölüm, sergide yer alan işlerden oluşmaktadır. Galeriye girdiğinizde sizi Ozan Bilginer’in harekete duyarlı serigrafileri karşılarken hemen yanında Funda Susamoğu’nun yapay deri ve seramik işlerinden oluşan “Yarı Canlı” serisi yer almaktadır. Funda Susamoğlu’nun bir video işinin de bulunduğu serisinin hemen karşısında ise Ası Işıksal’ın, seramik tozundan heykelleri ve kağıt üzerine toz pastelden yaptığı deniz resminden oluşan “Siyah Serisi” karşımıza çıkmaktadır. Galerinin diğer bölümünde Seval Şener’in sansüre dikkat çeken yerleştirmesi ile Havva Altun’un yanan ev yerleştirmesi ve resimleri bulunmaktadır. Galerinin alt katında ise Seval Şener’in yanan ya da sönmekte olan mumların ağırlığıyla var olan terazisi yer almaktadır. “Benden Güçlü” sergisi, sanatçıların, kendilerinden güçlü olanla baş etmeye çalışırken belki de tek başlarına yaşadıkları birbirinden farklı süreçleri birlikte gözlemlemek ve tartışmak üzere uzun süre önce başladıkları bir birlikteliğin yansıması. Bu nedenle, sergi mekanında oluşturulan kişisel alanlar birbiriyle iletişim halinde ve her iş aslında tek başına olduğu kadar diğerleriyle birlikte var olduğunu hissettirmektedir.

5. Bölüm: Kapanış

“Benden Güçlü” sergisinin kapanışı 9 Temmuz 2018 tarihinde gerçekleşti. “Benden Güçlü” sanatçıları ve Siyah Beyaz ekibiyle birlikte tüm işler toplandı ve kaldırıldı. Kapanış fotoğrafları için Aslı Işıksal’a teşekkürler.

“Benden Güçlü” sergisi, her sanatçının kendinden güçlü olana karşı dururken ya da onu kabullenirken diğerleriyle birlikte ne kadar güçlü durulabileceğinin bir göstergesiydi. Güncel Sanat Arşivi olarak “Benden Güçlü”nün hikayesinin bir parçası olduğumuz için mutluyuz. “Sergi Hikayeleri” projesine destekleri için “Benden Güçlü” sanatçıları ve Siyah Beyaz’a teşekkürler.

Fotoğraflar: Güncel Sanat Arşivi

Daha fazla fotoğraf için tıklayınız.